Aizawl 18th August, 2023: Vawiin August ni 18, 2023 (Zirtawpni) hian ZPM political session neih a ni a, Pu TBC Lalvenchhunga, PAC member-in thusawina hun a hmang.
Pu TBC Lalvenchhuanga chuan, “Kum 1987-a Mizoramin State kan nih hnuah Industry tih tham kan la nei lo hi a lungchhiatthlak hle a. Sawrkar kal tawh ten Industrial policy chu nei ve bawk thin mah se a tihhlawhtlinna turin Budget-ah sum dah mumal a awm ngai meuh lo a ni. Mizoram sawrkarin Industrial Policy 2020 a siamte leh ram pawn atanga sum awm theite rilru-a nei chungin ZPM chuan industry-a hmasawnna turin kawng hrang hrangin hma a la dawn a, tuna Industrial Policy hman mek hi a tul anga siam that a ni ang,”a ti a. “Agriculture/Horticulture based industry–te ngaihpawimawh hmasak a nih dawn bakah heng kan industry-te hi Bana kaih (Hand Holding Policy) hnuaiah kalpui tur a ni ang. Tuna Industrial Growth Centre kan neih sa heng Bairabi, Zuangtui, Luangmual, Lengte, Sairang, Pukpui leh Zote te hi sector-wise a mumal zawka hman tangkai a nih dawn bakah a tahtawln hmun dangah pawh din belh zel a ni ang a, hengho a lo hlawhtlin theihna turin Industrial Development Board din a ni ang,”a ti bawk.
Pu TBC-a chuan, “Pathian leh mipuite zarah kan lo sawrkar a nih chuan Industry tihhmasawn nan Industry dintuten Hand Holding Policy hnuaiah hamthatna (subsidy) Rs. Vbc 1.5 thleng an dawn theihna tur Budget-ah sum dah a ni dawn a, Central Fund/Scheme an haichhuah theih nan State Matching Share pawh private entrepreneur-te hman theih tura ruahman a ni bawk ang,” a ti a. “Leihnuai hausakna heng Oil & Gas-te hi Mizoramah a awm ngei a ni tih finfiah a ni a, India Petroleum Exploration and Production Activities, 2007-2008-a a lan danin Mizoram chu GATEGORY-1 BASIN-ah awmin ‘thawn chhuah tham finfiah (proven commercial productivity) tih a ni. Hengte hi a taka haichhuah a nih a, kan chhawr vat theih nan a rang thei ang bera bawhzui a ngai a ni,”a ti bawk.
Pu TBC-a chuan, “ZPM hian thalaite khawvel a ngai pawimawh hle a, thalai ten mahnia eizawnna bul an tan theih nan Entrepreneurship leh Skill Development lamah chak zawka hmalak a nih theih nan National Skills Qualifications Framework (NSQF) kalpui a ni dawn a, ITI training Centre kan neih lai hi a tul dan ang zelin thuam that leh tihchangtlun kan tum bawk a ni. Chumi tihhlawhtlin nan chuan Star-Up Scheme mumal taka duangin District tinah a tahtawlin ITI/Skill Development Training Centre din belh a ni bawk dawn a ni,”a ti a. “Tunlaiin kan thalaite ruihhloin a tibuai nasa em em a, hei hi a chhan ber nia lang chu kan ram kalphung a dik tawk loh vang a ni. Eirute leh Smuggler-te zalen taka khawsain in leh lo changkan tak tak nen khawtlangah zah an kai a; pitar putar kum 70-80 chuang tawh ten an fate enkawl lovin an tute an enkawl tam tak an awm a ni. Thalai zingah hmeichhia aiin mipa kan thi nasa em em te hi tih takzeta kan vei a ngai. Eng ang pawhin hmasawnin, in leh lo tha tak tak nei mah ila, he ram enkawla rochun tur ber thalai kan neih loh chuan hnam boral kan ni dawn tho a ni. ZPM pawhin policy tha tak tak kan neih te hi a tihlawhtlingtu tur chu kan thalai te an ni. Kan ram hi a dam lova, kan thalaite intihhhlimna leh hawikhawthawnna turte kan ngaihtuah a ngai a, an rilru tih hriselna turin kan huang pawh kan tih zauh a ngai a ni. Kan policy in a tum ber chu kan khawtlang, kan ram kan hnam kan sakhua humhim a ni,”a ti bawk.