Vawiin khan Roreln Dik Duhtu Pawl chuan chanchinthar lakhawmtute kawmin, “Vawin ah hian kan ram dinhmun hrang hrang te kan phak tawka kan zir leh thlirna atanga kan ram tana hmanhmawhthlak leh tihmakmawh awma kan hriat avang hian Mizoram Media mi te in hnena lo kala, nangmahni hnenah leh Mizo mipui te hnenah kan ngenna rawn thlen kan duh si a, kan lo kal ve leh ta rawih a ni e. Tin heng Mipui te kan ngenna pawh hi in Chanchinbu leh Channel te hmanga mipui hnen min thlensak ngei pawh kan beiseiin kan duh em em bawk a ni.
“India ramah hian buh thar chhuah lamah hmasawn hun lai a awm chhova, chutihlai chuan kum 2015 ah te khan India ram state, 15 lai chuan Decentralized Procurement scheme hi kalpuina an lo nei tawh a. Central sawrkar te nen MoU te sign-in hma an lo la tawh ani. Keini pawh in kan lo awtin kan thlahlel ve em em thin.
“Tunah hian kan ramah pawh he scheme kalpui ve duhin hmalakna pawh a lo awm nual tawh bawk. Department a file a kal dan kan hriat ve chinah pawh kan CM zahawm tak hian nikum 2022, kum tantir lam khanhe scheme kalpui a duh thu hi File lamah alo ziak tawh a nih kha. Niimahsela a puitlin theih tak tak loh avangin a reh zui leh ta mai a, kan ui leh khawp mai. Hetiang karah hian kuminah Pu K Vanlalvena, MP Rajya Sabha zahawm tak chuan Government of India (Gol) ah thlen in Mizorama lo neitu te hamthatna leh hlawkna a lo awm theih nan te, Mipui pawhin Buhfai thar zawk kan ei a kan taksa tan pawh thatna anih beiseiin Gol ah chuan thlenin hma a la leh ta a, chu hmalakna chu tarlangin, Gol chuan kan state sawrkar hnenah Central Sawrkar nena MoU ziak a, Buhhum te kan ram chhung a mi lo leí a, Minimum Support Price (MSP) hman lai anga anmahniah kan allotment hmuh ang chu a man hmuhlet (re-imbursement) theih turin 12 April 2023 ah khan lehkha a rawn thawn ta a. Beiseina sang tak nei a kan thlir lai leh kan nghah laiin hei hi a kal hleithei meuh lo niin kan hria a, kumin BUH seng hun (Harvest period) a lo thleng mai dawn bawk si nen, kan pelhsawlh kan hlau a, kan nu leh pa, kan sawrkar hian chak taka kala hma a lak ngei hi kan duh a. Chak taka hma la thei nangni leh Mipui te hnenah kan rawn kal ve ta mai ani e.
“Buhfai Supply thu hi ngun takin kan theih tawkin kan zir kual a, kan ram hi Buhah kan intodelh thei tih hi kan ram zauzawng atanga 3.5 % lai potential area kan neih hian a ti chiang a. a chipchiar chu Agriculture department Data leh Food, Civil Supply & consummers affairs Dept Data leh document thenkhat kan en hian sawi tur pawh a tam khawp mai. Mahse tunah chuan kan sawrkar hian Government of India lehkha ang hian kan ram hi kalpui thuai sela tih hi kan sawi lansarh hmasak duh chu ani.
“Central atanga kan buhfai quota allotment atanga 25% chauh pawh hi kuminah kan ram chhungah lo nei ila, “a hralhna tur a awm tata” tih hria hian kumkhata vawi 2 (double Cropping)kalpuiin Buh chingtuteah pawh phurna nasa zawk a thlen anga, Kumtharah 50% emaw kum leh ah 75% te thar chho zelin kan intodelh ni hi hnai takah a awm thei tih hi kan hmuh dan ani.
“Tunah hian Assam sawrkar chuan buhhum chu leiin he scheme hnuaiah hian mipui mamawh a siam a, kan ram buhhum thenkhat pawh hi anmahni lamah a kal ni ngei pawh in kan hria a ni. Kan thar ve theih leh kan her theih ni a thleng dawn tih an hriat vang nge, Cachar Dist ah chuan Rice Mill pawh pahnih (2) bun thar a tum mek niin kan hria. Hei hi Mizoram hnaih lam buh thartuten Mizoram lama an hertir mai hlauhna te pawh a tel hial a ni awmah kan ngai a ni. Kan intodelh loh min duhtute pawh hian hnai takah min thlir ni hial in kan hria ani.
“Hetiang hi tihpuitlin a nih ngei hi kan duh a, amaherawh chu thil kal dan kan en hian beiseina neihsan a harin kan hre bawk si, chuvang chuan awmze nei zawka hma la thei tura kan ngaih zinga mi Central YMMA leh Mizoram Synod (Social Front) te pawh an hruaitute nen indawrin kan sawi hova, phur taka hmalak na tur chiah an ngaih avang leh engngemaw kawng tala hmalak an duhna thu te kan hriatin an chungah pawh kan lawm em em ani. Tunah hian Mipui ten heng hi kan lo hriata beng kan chhit a, hmalak anih ngei theih nan mahni awmna zawn zawnah ke pena, hma lak theuh ni thei se kan duhin kan beisei takzet a, chumi atan chuan Media kaltlang hian ngenna kan siam a ni,” an ti bawk.