Tualte khua chuan kuminah an tomato thar an ti tawih nasa hle nia thudawn a ni a, dah tawih lo turin hma an la chho mek niin thudawnna chuan a sawi a. Tun din hmunah Mizorama a khaw mala tomato thar tam ber nia sawi an ni bawk.
Tualte khuaah hian tomato chingtu chhungkaw 200 chuang an awm mek a, kartin tomato hmin quintal 300 vel lo anga ngaih theih a ni. Mizoram hmun hrang hrangah an tomato thar hi an thawnchhuak na a, phai tomato awm ve bawk nen an hralhchhuak hneh lo hle tih an sawi. June thla tir lam khan Commerce department, Tualte Tomato Growers’ Cooperative Society Ltd leh Aizawla tomato commission-tute an inhmukhawm a, phai tomato lakluh tihtawp dan kawng zawn an rel a, hemi ang hian phai atangin a rawn lut tawh rih lo nia hriat a ni.
Engemawzat an hralhchhuak chungin, tunhnaiah a hmin lawh tur a tam hrim hrim niin Society hruaitute chuan an sawi. June 6 khan quintal 400 chuang an lo a, quintal 162 chu Silchar-a zawrh tura phurhchhuah a ni. An khuaa la dah ban quintal 100 vel a awm a, Khawzawla cold storage-a dah tumin paih ngai a tawih awm tawhte an paih fai hnu ah quintal 100 atang hian quintal 40 vel a tha, cold storage-a dahthat theih an la hrang a, a dang zawng hi dumping ground-ah an paih tih an sawi. Hemi hma pawh hian an lo paih nual tawh tih an sawi a ni.
“Tomato hi a hrisel leh hrisel loh azirin a that rei theih leh theih loh a hril a, a rah a hrisel chuan rei tak a tha thei tho. Kuminah ruahin min nuai na a, hei hian a kawr a ti pan a, a chhe hma a ni. Kan lawh leh hunah hi chuan a hel deuh kan lo thei tawh anga, kan insiamrem chho thei tawh turah kan ngai,” Tualte Tomato Growers’ Cooperative Society Ltd president R Lalchhanchhuaha chuan a ti.
Silchar-ah hian kar kalta lam khan a enchhinna atan tum khat an thawn thla a, June 8 khan a tum hnihna atan an thawn thla leh a ni. A lo buaipuitu hi Mizorama phai thlai rawn laluttu lian ‘Hussein-a’ Silchar a ni. A ni hian a kudam a hmantir bakah a hralhna a buaipui a, hemi atang hian commission a lo la ve a ni. An thawn thlak hmasak zawk hi kg ah Rs.40 vela an lei theih laiin, tun tuma an thawn erawh heti zat hi chu an lei phak an ring tawh lo, hralh erawh an hralh zo hnai tawh tih an sawi a ni. Tum khatah tomato crate (plastic bawm) 200 (crate khatah tomato kg.20 zel a awm) aia tam an khawih thei lo tih an sawi bawk.
Silchar-ah hian Aizawla an tomato commission tu Mizo nu pakhatin a chhukpui a, Hussein-a hian a lo buaipui sak zui a ni. “Tun thleng chuan Silchar emaw a bulhnai emawa tomatoa sumdawngte atang chuan harsatna an tawh sawi tur kan la hre loa, Silchar ho tomato lakna Goalpara leh Shilllong tomato ai chuan tha an ti zawk, tih chu an rawn sawi dan a ni,” Society hruaitu hian a ti.
Silchar-a tomato thawnthlak hi an tan a lawmawm viau rualin, a kalna man (transportation cost) hi anmahni (tomato hralhtute) tum vek a nih bakah a dahna plastic bawm – crate hi hralh tel nghal zel a nih avangin a let leh tur a awm loa, a thar lei leh zel ngai a ni. Crate pakhat hi Rs.50 a ni, tiin an sawi. Silchar bakah hian Manipur Churachandpur district lama thawnchhuah dan tur pawh an ngaihtuah mek tih an sawi bawk.
“Sawrkar hian min ngaihsak em em a, amaherawh chu a hralhna lamah hi chuan nasa zawka ngaihtuahna min senpui kan ngai a ni,” R Lalchhanchhuaha chuan a ti.